Świątynia Zeusa Olimpijskiego
Świątynia Zeusa Olimpijskiego jest największą z czasów starożytnych. Według Pauzaniasza pierwszą budowlę ofiarował Deukalion, syn Prometeusza. Chciał w ten sposób podziękować Zeusowi za ocalenie z potopu.
Kolejną świątynię, tym razem większą, zaczął budować Pizystrat Młodszy w 525 r.pn.e. Prace przerwano po obaleniu tyrana. Część materiału wykorzystał później Temistokles do budowy muru otaczającego Ateny. W czasach demokracji ateńskiej nie kontynuowano pomysłu Pizystrata. W 175 r.pn.e. król Syrii Antioch IV Epifanes na czele z rzymskim architektem Kossutiuszem postanawia odnowić świątynię. Ma takie same wymiary jak archaiczna, ale wykonano ją z marmuru i w stylu korynckim.
W 86 r.n.e do Aten przybywa Sulla. Zabiera dwie kolumny z na wpół dokończonej budowli do Rzymu, żeby udekorować świątynię Jowisza. Kolumny te wpłynęły na rozprzestrzenienie się stylu korynckiego w Rzymie.
Cesarz August kontynuuje dzieło Antiocha, ale to Hadrianowi udało się je ukończyć w 131-132 r.n.e. Świątynia Zeusa Olimpijskiego była największą w czasach starożytnych. Miała 110,35 m. długości i 43,68 szerokości. Znajdowały się dwa rzędy kolumn po 20 sztuk i 3 rzędy po 8 kolumn z krótszej strony. Propyleje znajdowały się od strony północnej. W środku znajdowały się dwa posągi ze złota i kości słoniowej– Zeusa i Hadriana. Cesarza uwielbiano tu na równi z Zeusem. Front budynku udekorowano wieloma rzeźbami, choć w całej świątyni znajdowało się wiele popiersi znanych osób.
Długo nie nacieszono się jej pięknem. Została splądrowana podczas najazdu Herulów w III w.p.n.e. W czasach średniowiecza nikt nie zwracał uwagi na budowlę. W XVIII wieku wojewoda turecki Mustafa Mustafa AGA Tzistarakis użył do bydowy meczetu kolumn ze świątyni. Wiąże się z tym pewna legenda. . W następnym roku Ateny dosięgnęła zaraza. Mieszkańcy uważali, że to kara za zniszczenie starożytnej budowli i odwołali wojewodę ze stanowiska.
Świątynia w czasach świetności posiadała 104 kolumny dziś, zachowało się tylko 15. Szesnasta została powalona przez silny wiatr w 1852 roku.
Dokładnie przed świątynią znajduje się łuk Hadriana. Ufundowali go Ateńczycy w 13-132 r.n.e. jako wyraz wdzięczności dla cesarza. Łuk wybudowano z marmuru pentelickiego bez użycia cementu. Aby połączyć kamienie zastosowano specjalne klamry. Łuk ma wysokość 18 m i dł. 13 metrów. Dolna część przypomina rzymski kształt łuku, górna z kolei ma nawiązywać do greckiego tradycji i przypomina propyleje.
Na górze nad przejściem widnieje napis „Tutaj są Ateny – starożytne miasto Tezeusza”. «Αιδ’ εισ’ Αθήναι, Θησέως η πριν πόλις» A po wschodniej stronie „To jest miesto Hadriana, nie Tezeusza. «αιδ’ εισ’ Αδριανού και ουχί Θησέως πόλις»
W 1778 roku łuk został włączony do wschodniej części tureckiej fortyfikacji ateńskiej znanych jako mur Χατζή Αλή Χασεκή (τουρκ. Haci Ali Haseki). Wejście wykonane z Łuku Hadriana nazywano „drzwiami Księżniczki” lub Kamaroporta”.
Zapewne nigdy nie zwróciliście uwagi, ale pozostałości muru widoczne są na ulicy Amalias. W 1778 roku gubernator turecki Xatzi Alis Xasekis postanowił wybudować mur opierając się na dawnych murach Temistoklesa. Swój początek mur miał na Areopagu w miejscu nienanym jako „Drzwi Zamkowe”. Łącznie posiadał siedem 7 bram, które tworzyły granicę miasta. Poza murem znajdowały się pola uprawne i sady. Xatzi Alis Xasekis nie był lubiany w Atenach ze względu na prześladowania chrześcijan. Po powstaniu państwa greckiego mur zburzono. Jego fragmenty wykorzystano do budowy miasta.
Będąc w Atenach trudno ominąć to miejsce, ponieważ znajduje się w samym centrum. Bilet normalny kosztuje 6 euro, a ulgowy 3 euro. Jeśli chcecie poczytać o innych atrakcjach Aten to linki podaję poniżej: